Dengeli bir diyetin parçası olarak faydalı olan susam, besin değeri açısından zengin ve lezzetli bir tohumdur.  Genellikle sıcak iklimlerde yetişen susam bitkisi 1 veya 2 metre boyunda olur. Tohumları çeşitli yemeklerde ve yağ üretiminde kullanılan susam ülkemizde de özellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinde yetiştirilir. Zengin besin içeriği ile bilinen susam, protein, lif ve sağlıklı yağlar açısından zengindir.

Susamın sağlık açısından bir takım faydaları vardır. En başta protein, lif, vitaminler, sağlıklı yağlar ve mineraller açısından zengin olduğundan zengin bir besin içeriğine sahiptir. İçerdiği sağlıklı yağlar kalp sağlığı açısından faydalıdır. Yine yüksek kalsiyum içeriği kemiklerin güçlenmesine katkı sağlar. Ciltteki nem dengesini sağlamaya yardımcı olur ve saç sağlığına katkı sunar. İçeriğindeki lifler sindirim sistemine olumlu etki eder ve kabızlık sorununu önleyebilir.

Susamın bu faydalarının yanında fazla tüketimine bağlı olarak bir takım zararları da ortaya çıkabilir. Yüksek kalori ve yağ içeriği kilo alımını sağlayabilir. Susamın içerdiği lignanlar, östrojen benzeri etkiler neticesinde hormonal dengeyi etkileyebilmektedir. Yine alerjik bir takım etkiler oluşturabilmektedir.

Şimdi de İbn Sina’nın el-Kanun Fi’t-Tıb kitabından Muhammet Uysal tarafından derlenen Şifalı Bitkiler ve Baharatlar eserinden Susam maddesini sizler için aşağıya çıkardık. Buradaki maddelerde susam hakkında size bilgi verecektir.

Mahiyeti: Tohumlar içinde en yağlı olanıdır. Bu yüzden kolaylıkla bozulur. Bazıları şöyle demiştir: Susam yağının sevdâ
tabiatlılar dışındakilere bir faydası yoktur, onların vücudunu ısıtır ve nemlendirir. Susamın kendisi yağından daha etkilidir.
Tabiatı: Birinci derecenin ortasında sıcak ve sonunda rutubetlidir.
❖ Yumuşatıcıdır. Isıtması dengelidir. Yağında ve kaynatılarak elde edilen suyunda da o özellik vardır. Susam organların katı olan gözeneklerini yumuşatır ve hıkların çıkışını kolaylaştırır. Fakat yağında galizlik vardır. Kavrulmuş susamın zararı daha azdır.
❖ Çarpma ve vurma sebebiyle oluşmuş morarmaları ve donmuş kanı çözer. Sevdâ tabiatına sahip olan kişilerde olan deri
çatlamaları ve tahrişlere hem içildiğinde hem de sürüldüğünde (Kitapta açık olarak zikredilmemiş ama sanırım burada susam yağı kastediliyor) iyi gelir.
❖ Susamın özellikle kabuğu çıkarılmış olanı şişmanlatır ve saçı uzatır. Saç uzatmada özellikle ağacının ve yaprağının özsuyu daha etkilidir. Saçı yumuşatır ve baştaki konakı geçirir. İçinde mersin kaynatılmış susam yağı saçı korur ve güçlendirir ve sertleştirir.
❖ Sıcak kaynaklı şişlikleri çözer.
❖ Ateş yanığına faydalıdır. Yağını içmek balgamdan ve kandan oluşan kaşıntılara iyi gelir. Özellikle içinde sabır
bekletilmiş su ve kuru üzüm suyu ile birlikte içilirse.
❖ Organlardaki sertlikler için yakı şeklinde sarılır.
❖ Ağacının özsuyu baştaki konakı geçirir.
❖ Şişliği ve zonklaması olan gözün üstüne konur.
❖ Nefes darlığı ve astıma iyi gelir.
❖ Mide için kötüdür, mide bulantısı yapar, iştah azaltır. Yiyenleri hızlıca doyurur. Balla birlikte yenilirse bal zararını
giderir. Hazmı yavaştır, iç organları gevşetir. Kavrulmuş susamın zararı daha azdır. Ondan oluşan besin yağlıdır. Susam insanı susatır.
❖ Kabuğuyla yenirse mideden çıkışı hızlı, kabuğu soyulmuş şekilde yenirse yavaş olur.
❖ Kolona (kalın bağırsak] faydalıdır. İçinde susam bekletilmiş su âdet kanamalarını şiddetli bir şekilde söktürür, hatta cenini düşürür.
❖ Eğer susam kavrulur ve haşhaş ve keten tohumu dengeli bir şekilde yenirse meniyi ve cinsel gücü artırır.