Balın faydaları saymakla bitmez. Bal, boğazı yumuşatır ve öksürüğe iyi gelmektedir. Kalp sağlığı için iyidir. Probiyotik bir besin olan bal vücudu iltihaplardan koruduğu gibi, yara ve yanıkların iyileşmesine destek olur. Hafızayı güçlendiren bal aynı zamanda antidepresan özelliği ile bilinir. Kalp, bağırsak ve mide rahatsızlıklarına iyi gelen balın tabiatı, özellikleri ve bazı faydalarını aşağıda bulacaksınız.
Balın en iyisi rengi berrak, tatlığı tam, kokusu güzel olan baldır. Tadında keskinliğe renginde ise kırmızılığa meyillidir.
Kıvamı ince/sulu olmayıp katıdır ve hemen kopmayıp yapışkandır. Balın en iyisi İlkbaharda oluşandır, sonrası yazın olandır. Kışın olan ise kötüdür denilmiştir.
Tabiatı: Arının balı ikinci derecede sıcak ve kurudur, birinci derecede rutubetli olması da mümkündür.
Cezbeden/çeken kuvveti vardır, damarların ağızlarını açar, derinliklerden çekmesi sebebiyle rutubetleri temizler, etin çürüme ve bozulmasını engeller.
❖ Balla yapılan ovma, bitleri ve onların yavşaklarını öldürür ve oluşumunu engeller. Bal kust [kostus kökü] ile birlikte özellikle müzmin kelefe (Bu, cildin renginin siyaha dönüşmesi ve mat renkli izlerin oluşmasıdır. Çoğunlukla
yüzde olur. Siyah Behak hastalığı ile bunun arasındaki fark kelefte (hiper- pigmentasyon) yumuşaklık vardır, behak’ta ise sertlik) /hiperpigmentasyona sürülen iyi bir ilaç olur. Tuzla karıştırıldığında ise morarmış vurma ve çarpma izlerine sürülür.
❖ Kirli ve etin içine inmiş olan yaraları temizler. Katılaşıncaya kadar kaynatılan bal taze yaraları birbirine bitiştirir.
Dereotu ile birlikte kullanılan bal temreye [liken planusa] iyi gelir.
❖ Enderani [beyaz şeffaf billuri tuz] tuz ile karıştırılıp ılık olarak kulağa damlatılırsa rutubetini temizleyip kurutur ve
duymayı güçlendirir. Çok keskin/acı ve zehirli olan balı koklamak aklı izale eder. Bu bal yenirse aklı izalesi tabi ki daha fazla olur.
❖ Bal gözdeki zulmeti/karanlığı (Bu kelime Türk Osmanlıca eserlerde” göz kararması” olarak tercüme edilmiştir.) iyileştirir.
❖ Balla gargara yapmak ve balı damağa sürmek, boğazdaki difteriyi iyileştirir ve bademciklere faydalı olur.
❖ Bal suyu mideyi güçlendirir ve iştah açar.
❖ Köpüğü alınmayan bal şişkinlik yapar ve ishal yapar. Fakat köpüğü alınırsa bu etkiler azalır. Kaynatılmış bal bağırsakları
harekete geçirmez, hatta balgamî mizaçta olanları kabız edebilir. Bu bal kuvvetli besleyicidir. Suyla kaynatılan balın idrar
söktürmesi daha fazla olur. Eğer balın kendisi ve suyu gıdaya nüfuz edebilirse kabız eder, eğer gıdada hareket ve nüfuz edilmeye müsait olmadığını görürse bu sefer karnı ishal eder.
❖ Eğer bal ısıtıldıktan sonra gül yağı ile karıştırılıp içilirse böcek sokmalarına ve afyon içiminin etkisine karşı faydalı olur.
Eğer bal yalanarak yutulursa kuduz köpek ısırması ve öldürücü mantar yenilmesinin ilacıdır. Matbuh (kaynatılmış) bal zehirlere karşı faydalıdır, bu balı yiyip kusan zehirlerden kurtulur. Koklandığında insanı hapşırtan hırrif (keskin) bal aniden aklın gitmesi ve soğuk terlemelere sebep olur. Bu durum olursa ilacı tuzlu balık yemek ve ed- rumali suyu [bir tür bal şerbeti] (Baldan bir cüz alınır yağmur suyundan iki cüz alınır karıştırılıp güneşe konur,
katılaşınca alınır ve ihtiyaç oldukça su katılıp kullanılır) içip sonra kusmaktır. (Kaynak: İbni Sina, El-Kanun Fi’t-Tıb Kitabından, Muhammet Uysal, s.30-31)
